2024 YR4, keşfedildiğinden bu yana sıkı bir şekilde takip ediliyor. Bilim insanlarının yaptığı hesaplamalara göre, bu asteroidin Dünya’ya çarpma olasılığı 1’e 77. Bu da 76’da 77 ihtimalle gezegenimizi ıskalayacağı anlamına geliyor. Ancak belirsizlik payı hala büyük ve gelecek yıllarda yapılacak gözlemlerle asteroidin yörüngesi daha net anlaşılacak.
Dünya, Güneş’in etrafında dönerken sürekli olarak uzaydan gelen toz ve küçük gök cisimleriyle karşılaşıyor. Çoğu tehlikesiz olsa da, tarihte büyük felaketlere yol açan çarpışmalar yaşandı. 66 milyon yıl önce Dünya’ya çarpan 10 kilometrelik bir gök taşı, dinozorların neslinin tükenmesine neden olmuştu. Daha küçük ölçekli olaylar ise daha sık gerçekleşiyor.
30 Haziran 1908’de Sibirya’daki Tunguska bölgesinde devasa bir patlama yaşandı. Bilim insanları, bunun bir asteroidin atmosferde infilak etmesi sonucu meydana geldiğini düşünüyor. Patlama, 2 bin 200 kilometrekarelik bir alanı dümdüz etti – bu, Sidney şehri kadar büyük bir bölgeyi kapsıyor. Neyse ki olay, yerleşimden uzak bir bölgede gerçekleşti.
Daha yakın tarihli bir olay ise 15 Şubat 2013’te yaşandı. Rusya’nın Çelyabinsk kenti yakınlarında yaklaşık 18 metre çapındaki bir asteroid patladı.
Atmosferde 30 kilometre yükseklikte infilak eden asteroid, güçlü bir şok dalgası yaratarak binlerce binaya zarar verdi. Cam kırıkları nedeniyle yaklaşık 1.500 kişi yaralandı, ancak ölüm yaşanmadı.
ÇARPMA OLASILIĞI NE ZAMAN NETLEŞECEK?
Şu anki verilere göre 2024 YR4, Nisan 2024’ten itibaren teleskoplar için görünmez hale gelecek. Ancak Aralık 2028’de Dünya’ya 8 milyon kilometre kadar yaklaşacak ve bu fırsatta bilim insanları, asteroidin tam yörüngesini hesaplayabilecek.
Bu gözlemler sonucunda 2024 YR4’ün gerçekten Dünya’ya çarpıp çarpmayacağı kesin olarak belirlenecek. Eğer çarpışma kaçınılmazsa, çarpışma noktası birkaç on kilometrelik bir hassasiyetle tespit edilebilecek.
ÇARPIŞMA OLURSA NE OLUR?
Asteroidin kesin boyutu bilinmese de, çapının 40 ila 100 metre arasında olduğu tahmin ediliyor. Eğer kayalık bir asteroidse, Tunguska olayına benzer bir atmosfer patlaması yaşanabilir. Bu durumda büyük bir alan şok dalgası nedeniyle tahrip olabilir.
Eğer metal bir asteroidse, atmosferden sağlam geçerek Dünya’ya doğrudan çarpabilir. Böyle bir çarpışma, Arizona’daki Meteor Krateri gibi birkaç yüz metre derinliğinde bir krater oluşturabilir. Ancak bu bölgesel bir yıkımla sınırlı kalır ve küresel bir felakete neden olmaz.
BİLİM İNSANLARI HAZIRLIKLI
Bugüne kadar bilim insanları 11 asteroidin Dünya’ya çarpacağını önceden tespit etti ve bunları gözlemleyerek çarpışma noktalarını belirledi. Ayrıca NASA’nın DART misyonu, bir asteroidin rotasını değiştirme konusunda başarılı oldu. Bu tür teknolojiler sayesinde gelecekte büyük çarpışmalar önlenebilir.
Kısacası, 2024 YR4’ün Dünya’ya çarpıp çarpmayacağı henüz belli değil. Ancak bilim insanları, bu tür tehditleri önceden tespit edip harekete geçebilecek teknolojiye sahip.
